Trong kho tàng truyện cười cợt dân gian vn nói chung, Nam bộ nói riêng, Truyện kể cha Phi đã biến đổi một hiện tại tượng văn hóa truyền thống đặc sắc, với phần nhiều sắc thái biểu hiện cái hài thẩm mỹ và nghệ thuật khá độc đáo. Bởi vì vậy, những Truyện kể bố Phi – phần nhiều do thiết yếu Bác tía Phi kể, một số do fan khác dựa trên lối kể của bác bỏ mà sáng tác đề xuất – đã được lưu truyền sâu rộng khắp vùng nam giới Bộ.

Bạn đang xem: Hậu nhân tiếu lâm của bác ba phi

*

Qua những Truyện kể bố Phi đã học hỏi được, ta hoàn toàn có thể hình dung được một miệt đất rừng U Minh trù phú “chim kêu như hát bội, cá lội tiến thưởng tợ mắm nêm” của những con fan phóng khoáng, sáng sủa khẩn hoang mở đất và kiên trì đánh giặc để bảo vệ mảnh khu đất của mình. Cạnh bên hiện thực thôn hội nhộn nhịp đó, ta lại thấy ở Truyện kể ba Phi những tố chất dân gian tính chất Nam bộ với tiếng cười cợt hóm hỉnh, hồn hậu với thoải mái.

Trong bài viết này, cửa hàng chúng tôi sẽ thứu tự đi sâu mày mò về phần lớn sắc thái của tiếng mỉm cười dân gian Nam cỗ được thể hiện rất rõ ràng trong Truyện kể ba Phi.

1. TIẾNG CƯỜI DÍ DỎM TRƯỚC THIÊN NHIÊN TRÙ PHÚ

Lịch sử của vùng khu đất Nam Bộ gắn sát với lịch sử hào hùng khẩn hoang lập ấp của dòng tín đồ di dân từ Thuận Quảng vào nam từ núm kỷ XVII-XVIII. Đất Nam bộ ngay từ trên đầu thế kỷ XX vẫn còn nổi tiếng hoang vu cùng trù phú. Nhưng hoang vu và trù phú hơn có lẽ rằng vẫn là vùng đất U Minh – Đồng Tháp Mười.

Thông thường, vào phạm trù chiếc hài thì “Tiếng cười vì cái hài chuyển lại nhằm mục tiêu giải thoát mang đến con fan những thói xấu cá nhân và tệ nạn xã hội, khỏi hồ hết điều ti nhân tiện và thị hiếu tầm thường; nó có tính năng lớn trong việc giáo dục tư tưởng, đạo đức và thẩm mỹ và làm đẹp cho mọi người” < 8: 103 >. Đó chính là tiếng cười thoát ra từ bỏ sự đả kích, châm biếm, mỉa mai đối với bạo quyền, cường hào ác bá, các tệ nạn buôn bản hội, đầy đủ thói hỏng tật xấu, như ta thường gặp trong những truyện cười dân gian, của cả truyện cười cợt dân gian nam giới Bộ. Tuy thế ở Truyện kể cha Phi thì đặc điểm của tiếng cười không vậy.

Như trên vẫn nói, người U Minh vốn là các lưu dân, luôn luôn luôn buộc phải trực diện chống chọi với váy hoang thú dữ nhằm sinh tồn sau khoản thời gian đã dũng mãnh tự nguyện hoặc bị đày ải vào mảnh đất nền địa đầu phương Nam, quăng quật lại sau lưng những thành kiến và trói buộc cổ hủ. Vày cùng là lưu dân ở vùng khu đất mới, trong quan hệ tình dục xã hội, họ phải sát cánh đồng hành bên nhau, cả giữa những lúc buổi tối lửa tắt đèn. Có lẽ vì vậy, thân họ không có cái cơ sở để cải tiến và phát triển những tiếng cười cợt đả kích, phê phán , châm biếm. Nhưng yêu cầu về tiếng cười cợt là luôn luôn luôn có thực và quan trọng trong đời sống con người. “Trên các đại lý nào mà cái hài được xem là một một trong những phạm trù trung trọng tâm của mỹ học? Sự tồn tại của nhân thể loại đặc biệt quan trọng – hài kịch – không được để bóc tách riêng phạm trù cái hài ra. Ví như không họ sẽ phải tạo ra các phạm trù từ toàn bộ mọi thể loại nghệ thuật hiện có. Chiếc hài vượt ra ngoài khuôn khổ thể các loại hài kịch – nó thịnh hành rộng rãi trong cuộc sống bình thường, phần lớn ở mọi mọi lĩnh vực của thực tại thôn hội”, kia là chủ kiến của giáo sư mỹ học tập M.F.Ốpxianhicốp < 10: 212 >. Và chính vì cái hài “phổ trở thành trong đời sống bình thường” nên những lưu giữ dân Nam cỗ cũng đã tạo nên tiếng cười cho khách hàng từ những đối tượng người dùng rất thân cận là vạn vật thiên nhiên trù phú vây quanh. Đối tượng ấy, thêm vào đó cái tính bí quyết phóng khoáng , sáng sủa được hiện ra từ những lý do xã hội – địa lý của người dân Nam bộ như vẫn nói, đã tạo nên một dung nhan thái tiếng cười độc đáo và khác biệt được phản ảnh trong Truyện kể tía Phi: tiếng cười dí dỏm trước sự việc trù phú của vùng khu đất mới.

Tiếng cười lạc quan ấy đã nhảy lên từ phần lớn các Truyện kể ba Phi. Mùa nước nổi, lúa thóc tưởng chừng đang “đi theo bà thủy hết”, ai nấy đầy đủ “chờ hạ cơn nước chum nhưng đi bắt cá, để lươn nạp năng lượng qua ngày”, “nẫu ruột” là vậy mà lại rồi cũng thay đổi đề tài nhằm Bác bố Phi đơm đặt bông đùa: “Lúa vẫn nở ngầm dưới mặt đáy nước. Lúa đang chuyển mình nở nghe rào rào. Những nhỏ chàng bè mò cá ăn, lớ quớ cụ nào cơ mà đút đầu vào giữa gốc lớp bụi luá, lúa nở r, mắc kẹt đầu rồi cứ chổng cẳng mà chòi. Khoái quá, tui kháng xuồng đi “nhổ” đàn ông bè. Có tác dụng một lát, tui trói vứt đầy một xuồng be tám. Kháng xuồng rút về xóm, tui cho bà con hay, biểu ruộng ai té ra bắt đấng mày râu bè về ăn, rồi giảm tranh tìm mẫm bó từng vết mờ do bụi lúa lại, kẻo nở quá, cho tới mùa nó lốp hết” ( Lúa nở ngầm ). Vậy đó, đất rừng phương Nam cực kỳ trù phú. Nếp thì dẻo đến mẫu bánh không nhiều bị rẫy kết dính cây xiên nhà, chó dancing lên táp cũng trở thành treo tòn ten tỏn tẻn trên đó ( Nếp dẻo ). Chim chóc thì sống lộn lạo với gia súc: “Riết rồi cảm cúm núm bên cạnh đồng, con trống làm sao chân cũng đều có mọc cựa, còn gà trống trong công ty thì hay đựng tiếng gáy vang: “Ò ó o … Cúm! Ò ó o … Cúm! cúm …” ( Ven rừng U Minh thuở trước ). Loài chuột thì “đứng sắp đến hàng , nhỏ dại đứng trước, phệ đứng sau gần như bân phương diện đất. Chuột nhỏ tuổi thì gửi hai tay lên, chuột béo thì một tay lẹo sau lỗ hậu môn một tay chỉ dẫn hứng lúa. Gồm mấy bé chuột già ko hứng được lúa nhằm ăn, ngồi vuốt râu, khía cạnh mày bi lụy thiu.” ( Chim và loài chuột U Minh ). Cá hẻn thì đầy lung, tới cả con nai chà chỉ trong thoáng chốc đã trở nên chúng bu theo “rỉa sạch sẽ trọi giết thà, xương xóc”, “làm cho bé nai cứ trồi lui, trồi tới” như đang còn lội, “kéo nai lên (thì) được cả tạ cá trê, con nào nhỏ nấy to bởi cườm tay người lớn” ( Cá trê Lung Tràm ). Con các lóc thì to mang lại “táp trụm lủm chiếc xuồng sáp chở đầy mật ong” rồi “nhai nhai một phương pháp ngon lành” ( Cá lóc Lung Tràm ). Vườn cũng đầy trái, đến chỉ nhằm rụng cho cá ăn, đề xuất cá bổi thịt chát ngấm, cá rô nấu bếp chua “khỏi bắt buộc dầm me, dạo cơm trắng mẻ”, con các lóc nấu cháo “khỏi nên vắt nước cốt dừa” ( Cá nuôi ). Rồi tôm, ếch, rùa, rắn, trăn, ong, nai, heo rừng, khỉ, nai, voi, cọp, cá sấu, kỳ đà… của đất rừng U Minh phần lớn trở thành đối tượng gây mỉm cười một phương pháp dí dỏm vào Truyện kể tía Phi.

Có thể nói mà không còn cường điệu, rằng tiếng cười dí dỏm ấy – tiếng cười cợt thoải mái, phóng khoáng và dung dị nhằm mục đích tập hợp gần như lưu dân ngồi lại bên nhau giữa một rừng đất new hoang vu tuy vậy trù phú – chỉ hoàn toàn có thể thoát ra từ bỏ dân gian nam Bộ .

2. TIẾNG CƯỜI LẠC quan liêu TRONG MỞ ĐẤT VÀ GIỮ ĐẤT

2.1. Như ta đều biết, Nam bộ vốn là vùng khu đất mới. ở bên cạnh sự khuyến mãi của thiên nhiên, đất rừng phương nam giới cũng để ra cho tất cả những người di thực biết bao thách đố: “muỗi kêu như sáo thổi, đĩa lội lềnh như bánh canh”; thú dữ, thiên tai, bệnh chướng… Ấy là chưa tính bao lo toan của buổi đầu định cư, phần đông nhọc nhằn của cuộc khai phá và phần lớn tình cảm đính thêm bó với xóm xóm quê hương cũ. Cũng có đôi khi, con người ở chỗ này “nẫu ruột”, “ngồi bó tay rế mà than vắn thở nhiều năm với vk con chịu đựng trận” ( Lúa nở ngầm ). Tuy nhiên rồi, thực tế cuộc sống không được cho phép họ bi quan, quăng quật cuộc; rộng nữa, bạn dạng thân họ lại là đều con fan vốn rất khó bị tắt thở phục trước bạo quyền với trước tự nhiên.

Cái tinh thần sáng sủa của fan dân Nam bộ trong quá trình chinh phục thiên nhiên ấy hiện hữu khá rõ ràng qua tiếng cười cợt của Truyện kể bố Phi. Ngay giữa những truyện kể miêu tả tiếng cười dí dỏm trước vạn vật thiên nhiên trù phú vẫn dẫn bên trên đây, cũng tràn trề cái giờ cười sáng sủa của những người mở đất: cho dù trong cảnh đồng ruộng chìm chìm ngập trong sóng nước giỏi giữa mùa thô hạn, dù liên tục bị chim con chuột phá sợ mùa màng hay thú dữ bắt nạt dọa cuộc sống đời thường … , những người dân U Minh vẫn luôn luôn cất tiếng cười.

Nhưng tập trung hơn cả cho mẫu tiếng cười sáng sủa ấy, phải nói tới các truyện: Mô đất biết đi, Bắt heo rừng, bé chó săn dũng cảm, Heo đi cày, bé khỉ biết mần ruộng, Khỉ đi phạt ( 2 truyện ), duy trì rẫy, Voi nhổ mạ, tình trạng bệnh da cổ của tôi, Câu cá sấu, Xuồng cá sấu, Bắt rắn hổ, Cọp xay lúa, nhỏ trăn… rồng, …

Ở Mô đất biết đi, tình trạng bệnh da cổ của tôi, bé trăn… rồng, cả một lúc này hoang vu đầy dẫy nặng nề khăn khổ cực bày ra trước fan nghe. “Năm đó mới đến mùa phạt đất mà lại nước đang chum lên đầy ói đồng. Loài chuột bọ, rắn rít hết vị trí ở, trèo lên đọt cây nằm gồm đùm”, mang lại nỗi… Bác bố Phi xuyên suốt đêm “ngồi mài mảng, hút thuốc lá trên lưng một bé cá kình đước”, nó trườn mang bác vào tận nhà mà bác bỏ cũng chẳng hay! ( Mô đất biết đi ). Phương tiện giao thông vận tải chủ yếu nhờ vào sông nước, mà lại “Thuở ấy, 2 bên bờ sông Đốc là rừng lá trập trùng, lá dừa nước ken nhau chạy một mạch cho tới mé sông rồi như giựt mình tạm dừng đứng chới với, phía hai bên ngọn chờm ra như mong câu mang nhau”, khi “lỡ nhỏ nước”, tín đồ dân cần về trong nhỏ nước ròng đêm thì càng hết sức hiểm nguy: “Trời tối đen như mực, tui cứ dòm lằn sáng sủa trên trời cơ mà lái theo. (…) ngay tức thì tai tui nghe chiếc vèo, thân thể vơi bổng, ghe lũi tuốt lên mé bờ!” … , hiện thực đó đã tạo nên cái nền cho Bác bố Phi bịa chuyện: “sợi dây kẽm chằng cột đáy gạt văng dòng đầu” cùng rồi vì đêm hôm lụp chụp, ko sẵn bay, dượng bốn dùng xi măng tháp lại loại đầu của bác bỏ không kỹ buộc phải “đến bây chừ da cổ bắt đầu sần sượng vậy kia đa!” ( Căn bệnh dịch da cổ của tôi ). Những đêm mưa và bão “Vợ ông chồng con cái ngủ bên trên túp chòi gồm sàn gác, bị giông đẩy đưa”, bên dưới thì đầy dẫy “thú rừng bị ướt ổ, lạnh, đâm ra quạu, cắn lộn cùng nhau kêu ầm lên”, hiểm nghèo là vậy cơ mà Bác tía Phi vẫn cứ cợt đùa “tựa như ngồi thuyền nan trên biển” với thêu dệt chuyện ( Con trăn … rồng )!

Ở đa số truyện còn lại, là hầu như cảnh con người phải bảo vệ thành quả lao hễ và cả tính mạng của chính bản thân mình trước thú dữ, bắt buộc sống chung cùng cùng với thú rừng dẫu vậy vẫn cười cợt vui dí dỏm. Sáng sủa đến cụ là cùng!

2.2. Không chỉ có lạc quan trong đấu tranh với thiên nhiên khắc nghiệt, Truyện kể cha Phi còn tồn tại cả sự lạc quan trong quy trình giữ đất, mảnh đất nền mà tín đồ dân đã bất chấp hiểm nguy dày công khai phá. Không còn Tây rồi mang đến Mỹ lúc đặt chân mang lại U Minh phần lớn trở thành đối tượng người dùng của giờ cười. Cái ý thức “bảo vệ nhà quyền” tại chỗ này được bộc lộ một cách kín đáo đáo thông qua những mẩu truyện khôi hài. “Cò Tây cấm ngặt cấm đoán chở dưa (hấu) bởi xe” mà lại vẫn bị họ “qua mặt” tiện lợi đến ngớ ngẩn: “Thưa ông cò, đó là đầu hành khách, đó ông xem kỹ lại đi! vị đường gập ghềnh quá, xe chạy xóc quá làm cho đầu quý khách thối lủng mui xe, trổ lên phía trên, rồi mắc kẹt sống đó… “ ( Phá mức sử dụng giao thông ). Bịa vậy thì ai tin được, trừ … Tây! trong Truyện kể cha Phi có rất nhiều mẩu truyện về vấn đề đánh Mỹ. Đây cũng là 1 hiện tượng lý thú. Thông thường, số đông mẩu truyện vui phòng chiến hiện đại chỉ rải rác rưởi trong dân gian rồi được tập thích hợp lại, sống đây, do đó cả một loạt truyện được lưu truyền cơ mà chỉ bởi một tín đồ là Bác bố Phi sáng sủa tác.

Trong kho tàng những chuyện vui tao loạn thì Truyện kể tía Phi đã góp nhiều mẩu truyện đặc sắc. Như ta biết, trong số những năm loạn lạc chống Mỹ, đất rừng U Minh là một trọng điểm cọ xát của Mỹ-ngụy. Vậy mà người dân ở đây vẫn vui vẻ bám trụ tăng gia sản xuất nuôi quân, góp phần vũ khí cho quân nhân và làm bình phong bảo hộ cho cán bộ giải pháp mạng hoạt động… Bị thằng công an Xọn bắt vày “tội tía năm không đóng góp thuế đất, cùng không chịu đựng làm khế cầu cho nó”, bác bỏ bèn suy nghĩ kế… Vậy nhưng cả quận trưởng Rạch Sáng cũng trở nên lừa ( Nói dóc gồm sách ). Nghĩa là, Bác tía Phi đâu gồm ngán bầy tay sai thế quyền, rước cả bọn chúng ra để nhưng mà chế giễu. Qua đa số truyện cười của Bác ba Phi về vấn đề này, một mặt, ta thấy cái khí phách với sự tối ưu của cư dân Nam Bộ, phương diện khác, ta thấy rõ ở chúng ta sự xem thường dòng gọi là “sức khỏe mạnh xâm lược” của máy bộ chiến tranh Mỹ – ngụy. Xe pháo lội nước, máy cất cánh trực thăng , tàu chiến … với cha Phi đều biến thành những món đồ dùng vô dụng ! “Người ta ko thèm bắt ( xe pháo lội nước ) rồi cơ mà cứ ủi vào chưn hoài”, “Tui nổi xung, tống mang lại nó một đấm đá thật mạnh, bé rùa ( xe cộ lội nước ) văng bổng lên ngoài đọt nga, rớt trái thân lung Bùn một chiếc rầm!” ( Rùa U Minh ). “Cái đầu cái máy bay cán gáo bê qua, cái đuôi vừa quật lại, đang lúc sôi tiết giận, tui vớt lái thêm một phảng nữa. Nghe “bụp” một tiếng, tức thì loại cán gáo rụng mất khúc đuôi, thét lên hù hụ, xịt khói đen ra đít. Nó tròng trành, tròng trành, rồi cắn đầu xuống Lung Tràm.“ (Chém trực thăng). “Chưa kịp chui ra, tui tức khắc bị chúng nhấc cò loại bụp. Body toàn thân tui bị phun ra, rửa vào nòng súng kêu nghe cái “có … ét” (…). Thật lũ Mỹ ở hạm quân nổi trên sông Ông Đốc chơi ác quá, bọn chúng lấy tui có tác dụng giẻ lau nòng súng cho chúng” ( Thụt nòng ô buýt ! . Ví dụ toàn là “nói dóc”! nhưng lại qua loại “nói dóc” này, ta thấy bố Phi nói riêng, dân chúng Nam bộ nói tầm thường chẳng hề coi những máy bộ chiến tranh văn minh kia nặng một kí lô làm sao cả: “ Tui thì “hú” xuất xắc “khẹt” gì cũng tréo ngoảy uống nước trà chơi, kể như giờ đồng hồ pháo nổ tùng phình là giờ đồng hồ trống lũ trẻ tiến công múa lân vậy.” ( Tờ giấy khen )! không nhờ sáng sủa như cầm cố , tín đồ dân U Minh sao có được cái sức mạnh lòng tin bám trụ giữ khu đất suốt bao năm chiến tranh vô cùng ác liệt ngay trong tâm địch?

Rõ ràng, Truyện kể bố Phi là một bộc lộ rất chân thật cho chiếc sắc thái tinh thần lạc quan của bạn dân Nam cỗ nói chung, dân cư U Minh nói riêng, trong quá trình khai phá vạn vật thiên nhiên và bảo vệ các kết quả này của mình.

3. TIẾNG CƯỜI BẬT LÊN TỪ MỘT LỐI “NÓI DÓC” CÓ NGHỆ THUẬT CỦA NGƯỜI NÔNG DÂN VUI TÍNH

Để tạo cho những tiếng cười cợt dí dỏm, Truyện kể ba Phi đã áp dụng một phương pháp nhuần nhị một vài biện pháp tạo cười cổ xưa của văn học dân gian ( folklore ), mà chủ yếu là giải pháp ngoa dụ ( cường điệu, phóng đại, khoa trương… ) và một vài biện pháp tu tự văn bản. Ở Truyện kể bố Phi, ta cũng còn hoàn toàn có thể nhận thấy nhiều color biểu cảm được diễn đạt qua cách sử dụng từ ngữ đặc thù Nam Bộ.

Ở đây cửa hàng chúng tôi chỉ xin nêu một trong những biện pháp thẩm mỹ và nghệ thuật chủ yếu đã làm cho nên phong cách ba Phi.

3.1. Trong số truyện cười, ngoa dụ được xem là một trong hai phương án gây cười cợt cơ bản < 1: 24 >, “ là cách thức cường điệu một mức độ, tính chất, điểm sáng nào đó của sự vật” < 5: 213 >. Đây là trong số những biện pháp tu trường đoản cú ngữ nghĩa.

Xem thêm: Hướng Dẫn Cách Đăng Ký Cuộc Gọi Và Nhắn Tin Miễn Phí Mạng Viettel 2019

Ở Truyện kể bố Phi, việc áp dụng biện pháp ngoa dụ bao hàm sắc thái nào rất dị so cùng với việc áp dụng thông thường?

Trước hết, ta thuận tiện nhận ra phần đa ngoa dụ trong Truyện kể bố Phi thường khởi nguồn từ những sự việc, hiện tượng kỳ lạ vốn vẫn tồn trên trong thực tế. Cơ sở thực tế của ngoa dụ Lúa nở ngầm chính là hiện tượng lúa nổi sinh hoạt đồng bằng Nam Bộ. Cửa hàng của ngoa dụ Nếp dẻo chính là loại nếp Cò Hương lừng danh của khu đất rừng U Minh. Thiết yếu cái hiện nay thực hết sức màu mỡ, trù phú của đất rừng phương phái mạnh đã làm nền cho hồ hết ngoa dụ của một loạt các Truyện kể bố Phi khác. Và bởi vậy, cái “dóc” của ba Phi bắt đầu được tồn tại và lưu truyền rộng thoải mái khắp đồng bằng sông Cửu Long và Nam Bộ như một hiện tại tượng văn hóa truyền thống độc đáo chứ chưa hẳn như một sự chọc cười dễ dãi.

Đồng thời, ta còn thấy ở chỗ này một hình thức ngoa dụ – tăng cấp rất đặc sắc, vừa có tính năng tăng thêm cường độ, ngôi trường độ cho tiếng cười, vừa gây được tuyệt vời mạnh ở fan nghe. Chẳng hạn, vào truyện Cá lóc Lung Tràm: “Đang thời gian “nhả khói phung mây” phì phèo, tôi đột nghe ở sát đâu đây có ổ ong mật sẽ sổ nực. (…) Trời ơi! Ổ ong lang đóng ngay dưới bắp chân đây chớ hổng đâu xa. (…) Tấm tàn ong lớn bằng cái nia vậy. Còn lại khúc mức, nó rớt xuống tấm vải mủ đụi đụi. Từng khối mật quà óng bằng trái dừa thô nằm hóa học đống trên tấm vải mủ. Tui chặt cây khoanh thêm mấy tấm nữa làm bể chứa. (…) Tui nắn sáp thành một dòng xuồng mập chở độ vài ba chục thùng mật. (…) Chiếc xuồng nặng trĩu quá con trâu đề xuất bườn trằn ạch mà vẫn trèo lên bờ ko nổi. (…) Một con cá lóc rừng lên táp trụm lủm mẫu xuồng sáp chở đầy mật ong của tui rồi còn điều gì đâu! (…) “Con cá lóc đang nhai nhai chiếc xuồng sáp một biện pháp ngon lành dưới lung. Mật ong trào ra 2 bên khóe mồm nó xoàn óng cả một khúc nước Lung Tràm. “, v.v.

Nhờ vậy, ở Truyện kể bố Phi , sự cường điệu trong khi đã được đưa lên đến mức tột cùng.

3.2. Về khía cạnh văn bản, ngoài ra biện pháp tu từ thường trông thấy (chủ yếu đuối là quan hệ tương hợp trong màu sắc phong cách), đáng chăm chú nhất ở Truyện kể cha Phi là phương thức mở rộng. Ý vật dụng của dạng mở rộng này vào văn phiên bản là giúp cho các truyện kể có vẻ như trọn vẹn chân thật. Thường thì Truyện kể bố Phi mở rộng ở phần chấm dứt văn bản với một kiểu rất độc đáo: “Hổng tin hỏi mồi nhử mà coi!” (Gài bả bắt chim), “Hổng tin, bà nhỏ cứ hỏi “bà xã” tui demo coi!” (Bắt chim trời nạp năng lượng lúa), “Đứa như thế nào hổng tin vô sau bếp coi chưng gái bây sẽ dở mắm ra thì biết liền” (Ong mật rừng Tràm), “Không tin đi hỏi bả coi bao gồm phải thiệt vậy hông?” (Bắt heo rừng) tốt “Hổng tin cứ làm thử thì biết!” (Căn bệnh da cổ của tôi), v.v… Lối kết thúc này có lẽ rằng ta cũng chỉ gặp ở từng Truyện kể bố Phi, cần chăng rất có thể gọi đó là “kiểu-kết-thúc-Ba-Phi”?

3.3. Ngoài các biện pháp tu từ chủ yếu trên đây, cấp thiết không nói đến một giọng điệu thuần khẩu ngữ phái nam Bộ đã với lại kết quả nghệ thuật cao mang lại Truyện kể ba Phi. Mặc dù những văn phiên bản đã tham khảo ghi chép lại rất có thể có sự biến đổi đôi chút đối với nguyên văn Truyện kể ba Phi, thì, quan sát trên đại thể, đó vẫn là khẩu ngữ phái nam Bộ.

Tính khẩu ngữ Nam bộ trong Truyện kể tía Phi thể hiện rất rõ nét qua bí quyết sử dụng những từ xưng hô, đái từ, từ địa phương, các quán ngữ, thành ngữ, cách ví von, miêu tả…

Thử chú ý một đoạn vào truyện Tôm U Minh: “Cái năm đó nắng gì cho lung, bàu khô sạch trọi, không còn một miếng nước thấm tay. Hạn đến chó nằm mặt hàng ba nhìn trời lè lưỡi, con kê ấp bên trên ổ hót cổ thở hết ra hơi, trâu thèm nước đổ bong bóng mồ hôi. Nhà tui chỉ gồm mấy cái đìa cá như là với một búng đập thông ra tởm Ngang là còn cất nước chút đỉnh.”

Và mấy đoạn khác, trong Tờ giấy khen:

“Tờ giấy khen của huyện cung cấp cho tui về các kết quả đóng góp võ khí cho lính công binh tiến công tàu đó, chớ yêu cầu chơi đâu?

Số là đây tính theo con đường chim cất cánh thẳng ra nhiều pháo Rạch Ráng đâu độ bảy, tám cây số gì đó. Thường đêm, cụm pháo nó thụt lu ầm như giã gạo tung ba. Đạn pháo bay  vùng mình bầy bầy chẳng không giống le le về nạp năng lượng đám mạ. Bạn ở trong khoảng pháo riết rồi cũng đâm chai lì. Nghe bầy pháo nào rúc hí thì thây kệ phụ thân nó ; chỉ xem xét đến bầy nào đi kêu khè khè, khẹt khẹt như giờ vịt trống xiêm cồ gù thì new sửa soạn chum vô hầm.

Chuyện chính là đối với đàn bà bé nít kia, tui thì “hú” tốt “khẹt” gì cũng ngồi tréo ngoảy uống nước trà chơi, kể như giờ pháo nổ tùng phình là tiếng trống đàn trẻ tiến công múa lạm vậy.”

Ở gần như đoạn văn trên, hầu hết chỗ in nghiêng là hồ hết từ ngữ được sử dụng trong khẩu ngữ phái nam Bộ. Rõ ràng, nếu sửa chữa thay thế những tự ngữ đó bởi những trường đoản cú ngữ vào vốn tự toàn dân thì dòng giọng điệu thuần khẩu ngữ Nam cỗ cũng mất đi và đều Truyện kể ba Phi sẽ cạnh tranh lòng khiến được tác dụng thẩm mỹ cao.

ooOoo

Tóm lại, qua nội dung bài viết này, shop chúng tôi muốn khẳng định: Truyện kể tía Phi là một thành phầm tinh thần vượt trội của dân gian phái mạnh Bộ. Hầu như truyện đề cập này, một mặt, làm nhiều chủng loại thêm cho kho báu văn học tập dân gian Việt Nam, phương diện khác, phản ánh một biện pháp khá tấp nập về thiên nhiên và con bạn ở địa đầu phương phái mạnh Tổ quốc. Bao gồm những dung nhan thái độc đáo và khác biệt và đặc sắc của tiếng mỉm cười ở Truyện kể cha Phi đã khiến tác phẩm cùng tên tuổi Bác tía Phi vượt thoát ra khỏi địa giới U Minh, lưu lại truyền cả một vùng to lớn Nam Bộ.

Chúng tôi xin mượn lời của văn hào M. Gorki để kết thúc nội dung bài viết này: “Cơ sở của nghệ thuật và thẩm mỹ bằng lời là thẩm mỹ dân gian. Hãy sưu tầm thẩm mỹ dân gian, hãy học tập tập nghệ thuật và thẩm mỹ dân gian và đề nghị chỉnh lý mang nó…” ( kéo đến < 13: 83 > ).

——————————

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. TRƯƠNG CHÍNH – PHONG CHÂU, Tiếng cười dân gian Việt Nam, NXB công nghệ xã hội, Hà Nội, 1987.2. NGUYỄN GIAO CƯ cùng tgk, Truyện nói Trạng, NXB Đà Nẵng, 1998.3. NGUYỄN HỮU HIẾU, Truyện nhắc dân gian phái nam Bộ, NXB thành phố Hồ Chí Minh, 1987.4. VŨ NGỌC KHÁNH, Kho tàng truyện mỉm cười Việt Nam ( tập 3 ), NXB văn hóa – Thông tin, Hà Nội, 1995 .5. ĐINH TRỌNG LẠC (chủ biên), Phong cách học giờ đồng hồ Việt, NXB Giáo dục, 1993.6. NGUYỄN ĐĂNG NA, Truyện Trạng, NXB Giáo dục, 1988.7. BÙI MẠNH NHỊ với tgk: Truyện cười dân gian phái nam Bộ, NXB tp Hồ Chí Minh, 1989.8. NHIỀU TÁC GIẢ, Từ điển văn học ( tập 1 ), NXB khoa học xã hội, Hà Nội, 1983.9. NHIỀU TÁC GIẢ, Địa chí văn hóa truyền thống Thành phố hồ nước Chí Minh, NXB Thànb phố hồ nước Chí Minh, 1988.10. M.F.ÔP-XI-A-NHI-CÔP, Mỹ học tập Mác-Lênin ( phiên bản dịch của Phạm Văn Bích), NXB Văn hóa, HN, 1987.11. THẠCH PHƯƠNG với tgk: Kho tàng truyện trạng Việt Nam, NXB kỹ thuật xã hội, HN, 1996.12. PHAN ANH TUẤN, Những mẩu chuyện lý thú về Bác tía Phi, NXB tp Hồ Chí Minh, 1990.13. HỒ SĨ VỊNH, Gorki với văn nghệ dân gian, NXB Văn hóa, HN, 1986.Và một số trong những mẩu chuyện vui ba Phi in trong:– Câu lạc bộ cha Phi , Minh Hải, 1990, 1991, 1992, 1995, 1996.– Chuyện vui bố Phi, văn nghệ Minh Hải, 1979.– Chuyện vui Bác ba Phi, Văn nghệ tp Hồ Chí Minh, 1978.